Normale en dysgrafische schrijfontwikkeling bij kinderen Een overzicht van recent onderzoek Deel 2: Onderzoek van schrijfprodukten en naar de diagnostiek en behandeling van schrijfproblemen

Samenvatting

Dit artikel betreft het tweede en tevens laatste deel van een overzicht van onderzoek naar de schrijfontwikkeling van kinderen. Het totale overzicht bestrijkt het gehele terrein van onderzoek waarover sinds 1982 is gepubliceerd, en behandelt zodoende zeer uiteenlopende aspecten van het schrijven. De onderzoeken zijn naar onderwerp ingedeeld in vier brede categorieën: (1) Voorbereiding van de beweging, (2) Uitvoering van de beweging, (3) Resultaat van de beweging en (4) Diagnostiek en behandeling van schrijfproblemen. Dwars door deze indeling heen is een indeling gemaakt in onderzoek naar de normale ontwikkeling en onderzoek naar de dysgrafische ontwikkeling. Dit artikel betreft onderzoeken van schrijfprodukten en naar de diagnostiek en behandeling van schrijfproblemen. In zowel de handschriftkwaliteit als de gemiddelde schrijfsnelheid zijn leeftijdseffecten gevonden. Dysgrafische schrijvers blijven gedurende de gehele schoolperiode zwakke schrijvers, als er geen extra hulp wordt geboden. Hun handschrift blijft onregelmatig en inconsistent, en behoudt veel onduidelijke lettervormen. Qua gemiddelde schrijfsnelheid verschillen dysgrafische schrijvers echter niet van hun leerjaargenoten. Onderzoek dat gericht is op de ontwikkeling van valide en betrouwbare beoordelingsinstrumenten is nog nauwelijks op gang gekomen. De resultaten van het onderzoek van behandelingsprogramma's tonen aan dat niet-specifieke motorische oefeningen leiden tot sneller en vloeiender schrijven, dat training in houdingsaspecten leidt tot een betere houding, en dat voor het