Artikelen

Auditieve verwerking van spraak: Hoe weinig we ervan weten

Auteurs

  • Bert Schouten UiL-OTS Universiteit Utrecht

Samenvatting

De centrale vraag bij de auditieve verwerking van spraak is hoe de luisteraar erin slaagt het continu variërende en ook in andere opzichten zeer variabele akoestische signaal te herleiden tot een reeks discrete eenheden – hetzij fonemen, hetzij woorden. Enkele tientallen jaren onderzoek hebben geen bruikbaar model van dit proces opgeleverd. In het foneemperceptie-onderzoek is er nauwelijks sprake van toetsbare modellen. Zo menen we bijvoorbeeld te weten dat spraak categorisch wordt waargenomen, maar we weten niet hoe dat gebeurt – en om die vraag gaat het nu juist. Ook het woordherkenningsonderzoek heeft niet geleid tot een model van auditieve verwerking van spraak, voornamelijk omdat het zich niet met de centrale vraag bezighield. Er bestaan goede fysiologische modellen van de verwerking van geluid, en dus ook van spraak, vanaf het perifere gehoororgaan tot in de auditieve cortex, bij proefdieren. Uit die modellen wordt duidelijk dat de herleiding van signalen tot discrete eenheden niet ergens op dit pad gebeurt: het zit dus “hogerop”. De verwachting is dat onderzoek naar die hogere niveaus, dankzij de opkomst van niet-invasieve fysiologische meetmethoden die op mensen gebruikt kunnen worden, ons in de komende jaren een beter beeld zullen geven van de auditieve verwerking van spraak.

Gepubliceerd

2004-09-01

Nummer

Sectie

Artikelen