Vertraagde lexicale integratie bij afatisch taalverstaan

Abstract

Teneinde de precieze aard van afatische stoornissen in taalverstaan te kunnen bepalen, is een algemeen model van het ongestoorde proces van taalverstaan vereist. In deze cognitieve architectuur van taalverstaan wordt een centrale rol toebedeeld aan het mentale lexicon. Het verkrijgen van toegang tot dit lexicon, het selecteren van het juiste woord daarin en het integreren van de geactiveerde informatie over de betekenis en de grammaticale eigenschappen van het geselecteerde woord in de zinscontext zijn drie kernfuncties van lexicale verwerking. In het ongestoorde proces van taalverstaan verlopen lexicale toegang, selectie en integratie niet alleen bijzonder snel, maar deze deelprocessen zijn in de tijd ook onderling nauwkeurig op elkaar afgesteld. Uit onderzoek waarin gebruik gemaakt wordt van woorden met twee onderling onafhankelijke betekenissen (bijv. bank) blijkt dat patiënten met een afasie van Broca relatief vertraagd zijn in het integreren van woordinformatie in de zinscontext. Patiënten met een afasie van Wernicke lijken geheel te falen in dit integratieproces. Beargumenteerd wordt dat deze afwijkingen in het proces van lexicale integratie veroorzaakt worden door een tekort aan de verwerkingscapaciteit die vereist is voor het soepel laten verlopen van de omzetting van het spraaksignaal in een interpretatie van hetgeen de spreker meedeelt.