Stem-, Spraak- en Taalpathologie heeft een nieuw artikel gepubliceerd:
Lexicale achterstand van kinderen met farmacoresistente epilepsie is leeftijdsafhankelijk - Een onderzoek naar benoemen van afbeeldingen, door Trudi de Koning, Huib Versnel, Joost Meekes, Olga Braams, Aag Jennekens-Schinkel
U kunt het artikel vinden op: https://sstp.nl/article/view/38686
Lees meer Lees meer over [SSTP] nieuw artikel gepubliceerdSSTP heeft de volgende nieuwe publicaties geplaatst:
Op 6 maart 2022 is, na een langdurige periode van ziekte, Peggy Janssen overleden op de leeftijd van 88 jaar. Lees de In Memoriam op https://sstp.nl/announcement/view/133
Uit het themanummer Gevorderde Lezers met Dyslexie zijn twee nieuwe artikelen gepubliceerd. U kunt het themanummer vinden op: https://sstp.nl/issue/view/4820
Artikel 4:
Afwijkingen in het neurale leesnetwerk bij kinderen met dyslexie voor en gedurende de leesontwikkeling
Jolijn Vanderauwera, Pol Ghesquière, Jan Wouters, Maaike Vandermosten
https://sstp.nl/article/view/38663
Artikel 5
‘Print tuning’: Dé specifieke, leesgerelateerde ERP-component?
Ben A.M. Maassen
https://sstp.nl/article/view/37400
Op 6 maart 2022 is, na een langdurige periode van ziekte, Peggy Janssen overleden op de leeftijd van 88 jaar.
Peggy werd opgeleid als psycholoog en tijdens haar studie specialiseerde zij zich als experimenteel en sociaal psycholoog aan de Universiteit van Utrecht. Zij begon haar loopbaan in 1968 als onderzoeker aan het Instituut Foniatrie van de KNO-kliniek in het Academisch Ziekenhuis te Utrecht (later genoemd Universitair Medisch Centrum Utrecht). Haar research startte met het project naar de effectiviteit en efficiëntie van stottertherapie De Doetinchemse Methode. Dit was het begin van meer dan 30 jaar experimentele en klinische activiteiten op het gebied van communicatiestoornissen en, meer in het bijzonder, het domein van stotteren. Haar research op het terrein van stotteren was uniek in meerdere opzichten.
Peggy was de grondlegger van het wetenschappelijke onderzoek naar stotteren in Nederland. Stotteren had in die tijd weinig academische aandacht. Ze richtte zich op de verschijnselen bij stotteren in spreken en gedrag, en leverde de aanzet tot onderzoek naar mogelijkheden van stottertherapie. In een stroom van publicaties van hoge kwaliteit in nationale en internationale tijdschriften ging zij in op de verschillende manieren om stotteren te onderzoeken en te beschrijven, zoals de etiologie van stotteren, de moleculaire analyse van stottergedrag, en de motorische en emotionele componenten binnen stotteren. Met de toepassing van gedragstherapeutische leerprincipes en methoden in de stottertherapie, waarbij de motorische, cognitieve en emotionele componenten binnen stotteren werden onderscheiden, liep zij voor op wat we nu de cognitieve gedragstherapie noemen. In de recente druk van A Handbook on Stuttering uit 2021 worden maar liefst 22 van haar publicaties geciteerd. Het uitzonderlijke researchproject naar beginnend en persisterend stotteren in gezinnen met een verhoogd genetisch risico (Onset and course of stuttering in high-risk children 2000; promotieonderzoek Saskia Kloth) is nog steeds uniek.
Belangrijk was haar langdurige samenwerking met Gene Brutten, overleden in 2013. Die opende de deur voor vele van haar studenten naar een werkkring in de VS door het faciliteren van contacten en publicaties in internationale tijdschriften. Daarnaast leverden haar studenten die gingen samenwerken met Gene Brutten aan de Southern Illinois University in Carbondale betekenisvolle bijdragen aan het onderzoeksgebied ‘Stuttering’.
Haar verschillende hoofdstukken in handboeken bijvoorbeeld het Handboek voor Stem-, Spraak- en Taalpathologie, worden vaak geraadpleegd. Haar boek Gedragstherapie bij stotteren, voor het eerst verschenen in 1985, is een ware klassieker voor diegenen die betrokken zijn bij de behandeling van stotteren in Nederland en België. In de inleiding van dit boek kaart ze heel duidelijk het belang aan dat "elke stotteraar wordt gezien als een individu met specifieke probleemgedragingen en specifieke capaciteiten, [dit] vereist met andere woorden een differentiële strategie". De 'Vragenlijst spreeksituaties' (Brutten), een appendix bij dit boek, maakte toen al het participatieniveau bespreekbaar. Beide zijn er illustraties van dat Peggy haar tijd ver vooruit was.
Peggy was betrokken bij diverse wetenschappelijke tijdschriften, waarvoor ze verschillende taken vervulde, zoals het Journal of Fluency Disorders, Tijdschrift voor Gedragstherapie en Tijdschrift voor Stem-,Spraak- en Taalpathologie. Zij stond mede aan de wieg van de Nederlandse Vereniging voor Stottertherapie (NVST) waarvan ze erelid was.
Een hele generatie van onderzoekers en klinische professionals zal Peggy’s inspiratie, talenten en deskundigheid missen, maar bovenal haar vriendelijke en ‘charming’ persoonlijkheid.
Floor Kraaimaat
Sjoeke van der Meulen
Martine Vanryckeghem
Marie-Christine Franken
Coen Winkelman
SSTP heeft het themanummer Stotteren gepubliceerd. Centraal in dit themanummer staat de nieuwe richtlijn stotteren, die werd opgesteld naar aanleiding van aan de ene kant nieuwe wetenschappelijke inzichten over de oorzaken van ontwikkelingsstotteren en de factoren die deze in stand houden, en aan de andere kant signalen uit de praktijk over tekortkomingen van de vorige richtlijn uit 2014.
Het themanummer bestaat uit een voorwoord en vier artikelen.
U kunt het themanummer vinden op: https://sstp.nl/issue/view/4876
Lees meer Lees meer over [SSTP] Themanummer Stotteren gepubliceerdStem-, Spraak- en Taalpathologie heeft een nieuw artikel gepubliceerd:
LITMUS SRep – een zinsherhaaltaak voor het Nederlands, door Jan de Jong, Elma Blom, en Chantal van Dijk.
U kunt het artikel vinden op: https://sstp.nl/article/view/37211
Lees meer Lees meer over [SSTP] Nieuw artikel gepubliceerdUit het themanummer Gevorderde Lezers met Dyslexie zijn drie artikelen gepubliceerd. U kunt het themanummer vinden op: https://sstp.nl/issue/view/4820
Lees meer Lees meer over Themanummer Gevorderde Lezers met Dyslexie gepubliceerdSSTP heeft het themanummer To Hear or Not to Hear gepubliceerd. U kunt het themanummer vinden op: https://sstp.nl/issue/view/4761
Lees meer Lees meer over Themanummer To Hear or Not to Hear gepubliceerdOp 24 juni 2020, na een korte maar heftige ziekte, is Herman Peters overleden. Herman is zijn hele werkzame leven als klinisch psycholoog verbonden geweest aan de afdeling Medische Psychologie van het Radboud Universitair Medisch Centrum, en was gedetacheerd bij de afdeling KNO. Hij specialiseerde zich in de spraakpathologie, waarbinnen aanvankelijk spraak- en taalontwikkelingsstoornissen en later stotteren zijn speciale aandachtsgebieden werden, en werd al snel mede hoofd van de afdeling Stem- en Spraakstoornissen. Meer specifiek richtte Herman zich op onderzoek naar de onderliggende oorzaken van stotteren en het ontwikkelen van de meest effectieve behandelingen. In de vroege 1980-er jaren introduceerde hij het Precision Fluency Shaping Program (de “Webster therapie”) in Nederland en daarna haalde hij vele internationaal bekende therapeuten en onderzoekers naar Nederland. Hij was één van de eersten wereldwijd die zich inzette voor wetenschappelijk onderzoek naar implementatie in de klinische praktijk van spraakmotorische achtergronden van stotteren, hetgeen onder meer resulteerde in een dissertatie met de titel: ‘Stuttering. Studies in speech motor behavior’. In 1985 was hij de belangrijkste initiatiefnemer van een internationale conferentie ‘Speech Motor Dynamics in Stuttering’, die uitgroeide tot een vijfjaarlijkse serie International Conferences on Speech Motor Control, de eerste 5 in Nijmegen, de laatste 2 in Groningen. In 1989 was hij één van de oprichters van de International Fluency Association (IFA) en vervulde in de jaren daarna diverse functies, waaronder die van penningmeester.
Hermans organisatietalent heeft daarnaast geresulteerd in de vrije studierichting Spraak- en Taalpathologie aan de faculteit der Letteren, waar hij vanuit de medische faculteit een essentiële en coördinerende rol vervulde. En niet alleen stond hij aan de wieg van de Nederlandse Vereniging voor Stem-, Spraak-, en Taalpathologie, ook was hij oprichter van het Tijdschrift Stem-, Spraak-, en Taalpathologie, en hoofd-editor van het Handboek Stem-, Spraak-, en Taalpathologie. Een complete generatie onderzoekers en klinische professionals heeft op één of andere manier met Herman te maken gehad, en zal zijn inspirerende enthousiasme, expertise en organisatietalent missen.
Naast zijn onderzoek en klinisch werk, had Herman een brede belangstelling, onder andere voor moderne kunst, architectuur, vogels observeren en reizen. Hij wist van het leven te genieten en anderen daarin mee te nemen. Onze gedachten gaan uit naar zijn vrouw Hanneke, zijn twee zoons Wimold en Harm, schoondochters en kleinkinderen.
Ben Maassen
Mariëtte Embrechts
Marie-Christine Franken
Pascal van Lieshout
Stem-, Spraak- en Taalpathologie heeft een nieuw artikel gepubliceerd:
Een sensitieve snelle benoemtest voor woordvindproblemen bij patiënten met een laaggradig glioom, door Priscilla Ras, Djaina Satoer, Geert-Jan Rutten, Arnaud Vincent, en Evy Visch-Brink.
U kunt het artikel vinden op: https://sstp.nl/article/view/32455
Stem-, Spraak- en Taalpathologie heeft een nieuw artikel gepubliceerd:
Casus E. - Visuele en conceptuele problemen tegen de achtergrond van een zich herstellende afasie, door Hannelore van der Velden en Edith Denisse.
U kunt het artikel vinden op: https://sstp.nl/article/view/35564
The abstracts and programme of the 20th International Science of Aphasia Conference, Rome, September 23-26, 2019 are published on SSTP.
Lees meer Lees meer over Abstracts and programme of 20th International Science of Aphasia Conference, Rome, September 23-26, 2019 published on SSTPStem-, Spraak- en Taalpathologie heeft een nieuw artikel gepubliceerd.
Het belang van een dynamische weergave van acties voor personen met afasie door Lindy Geerink, Anne Pross, Janneke Brouwer de Koning, Joyce Blankestijn-Wilmsen, Ilona Damen, Vicky Voorbraak-Timmerman, Joost Hurkmans, en Roel Jonkers
U kunt het artikel vinden op: sstp.nl/article/view/27021
Samenvatting
Binnen wetenschappelijk onderzoek en logopedische diagnostiek en therapie met betrekking tot het begrijpen en oproepen van werkwoorden wordt er voornamelijk gebruik gemaakt van statisch weergegeven acties. Uit diverse studies blijkt echter dat bij personen met afasie het begrip en de productie van acties significant beter is indien de acties dynamisch weergegeven worden in de vorm van video's in plaats van statisch in de vorm van foto's. Er zijn echter ook studies die dit tegenspreken. In de huidige studie werden drie experimenten uitgevoerd waarin onderzocht werd wat de invloed is van een statische en dynamische weergave van acties op het begrijpen en benoemen van acties. Daarnaast werd er onderscheid gemaakt in drie semantische categorieën, namelijk ARM-gerelateerde, BEEN-gerelateerde en GEZICHT-gerelateerde acties. Ook werd onderzocht in hoeverre het onderliggende afasietype van invloed is op het begrijpen van acties op basis van de tweedeling tussen een vloeiend afasietype en een niet-vloeiend afasietype. Uit de resultaten blijkt dat personen met afasie significant beter presteren op zowel het benoemen als begrijpen van acties op woord- en zinsniveau wanneer deze acties dynamisch worden weergegeven. Op taalbegripsniveau is het onderliggende afasietype hierop niet van invloed. Daarnaast werd aangetoond dat een dynamische weergave van ARM- en BEEN-gerelateerde acties het begrip van deze acties verbetert vergeleken met een statische weergave. Voor de productie van acties geldt dit alleen voor ARM-gerelateerde acties. De gevonden resultaten sluiten gedeeltelijk aan bij recente theorieën op het gebied van de mentale opslag van werkwoorden. Gezien het voordeel van een dynamische weergave van acties voor het benoemen en begrijpen van acties voor personen met afasie verdient het aanbeveling om hier rekening mee te houden binnen de logopedische diagnostiek en therapie.
Geerink, L., Pross, A., Brouwer de Koning, J., Blankestijn-Wilmsen, J., Damen, I., Voorbraak-Timmerman, V., Hurkmans, J., & Jonkers, R. (2019). Het belang van een dynamische weergave van acties voor personen met afasie. Stem-, Spraak- en Taalpathologie, 24, 41-69. https://doi.org/10.21827/5d10ee112fc91
Lees meer Lees meer over Nieuw artikel gepubliceerdBeste Lezer:
Stem-, Spraak- en Taalpathologie heeft een nieuw artikel gepubliceerd op https://sstp.nl/
Toevoeging van nieuwe linguïstische en communicatieve maten binnen de huidige ASTA door Elsbeth Boxum, Fennetta van der Scheer, Nely van Werven, Wencke Dirksen, Roel Jonkers.
U kunt het artikel vinden op: https://sstp.nl/article/view/28561
Samenvatting:
Klinisch linguïsten gebruiken in de diagnostische fase voor de beoordeling van de spontane taal bij afasie veelal de Analyse voor Spontane Taal bij Afasie (ASTA). Het meest recente ASTA-protocol uit 2013 bestaat uit twaalf linguïstische taalmaten. In dit artikel worden twee kleinschalige en exploratieve onderzoeken naar zestien nieuwe communicatieve en linguïstische taalmaten beschreven. De onderzoeksvraag hierbij is, in hoeverre deze taalmaten een waardevolle toevoeging zouden kunnen zijn op de huidige ASTA maten. De uitgevoerde groepsvergelijkingen met de nieuwe maten tonen aan dat mensen met afasie significant afwijkend scoren op de maten ‘woorden exclusief linguïst’,‘pauzes’, ‘valse starts’, ‘onvolledige uitingen’, ‘geëxcludeerde woorden’, ‘relevantie antwoord’, ‘stereotypen’, ‘koppelwerkwoorden’ en ‘bijvoeglijke naamwoorden’ ten opzichte van gezonde taalsprekers. In de discussie zal verder ingegaan worden welke van deze negen maten daadwerkelijk klinisch relevant zijn om toe te voegen aan de huidige maten van de ASTA. Met meer maten kan, indien nodig, de spontane taal bij mensen met afasie specifieker geanalyseerd worden waardoor een meer op maat behandeladvies mogelijk is.
Boxum, E., van der Scheer, F., van Werven, N., Dirksen, W., & Jonkers, R. (2019). Toevoeging van nieuwe linguïstische en communicatieve maten binnen de huidige ASTA. Stem-, Spraak- en Taalpathologie, 24, 23-40. https://doi.org/10.21827/5ce3b9f148e00
---------------------------------------------
Blijf op de hoogte van nieuwe publicaties in Stem-, Spraak- en Taalpathologie via:
Facebook: facebook.com/TijdschriftSSTP/
Twitter: twitter.com/TijdschriftSSTP/
Beste Lezer:
Stem-, Spraak- en Taalpathologie heeft een nieuw artikel gepubliceerd op https://sstp.nl/
Titel: Een nieuw screeningsinstrument voor leesonderzoek bij Nederlandse studenten: de Leestest 1-minuut studenten (LEMs)
Auteurs: Wim Tops, Annelies Nouwels, Marc Brysbaert
DOI: https://doi.org/10.21827/5cac4867b72fe
U kunt het artikel vinden op: https://sstp.nl/article/view/26110
Samenvatting:
Omwille van een toenemend aantal studenten met (een vermoeden van) dyslexie in het hoger onderwijs, is er sprake van een groeiende vraag naar genormeerde instrumenten voor het vaststellen van de lees- en spellingvaardigheid bij deze doelgroep (Tops, Callens, Lammertyn, van Hees, & Brysbaert, 2012). Het huidige onderzoek betreft het ontwerpen en valideren van een nieuwe Leestest 1-minuut studenten (LEMs) op basis van de resultaten van 200 Nederlandse eerstejaars bachelorstudenten. De resultaten tonen aan dat deze test voldoende valide en betrouwbaar is. Zowel de sensitiviteit als specificiteit van het instrument zijn hoog (> 80%). Op basis van de resultaten kan worden bevestigd dat Nederlandstalige eerstejaars bachelorstudenten met dyslexie significant langzamer lezen dan Nederlandstalige eerstejaars bachelorstudenten zonder dyslexie. Verder stellen we vast dat het prestatieniveau van eerstejaars bachelorstudenten stijgt met het theoretische niveau van de vooropleiding.
---------------------------------------------
Onder beheer van University of Groningen Press is Stem-, Spraak-, Taalpathologie overgegaan op een nieuw tijdschriftsysteem en een vernieuwde vormgeving. Het is mogelijk dat een aantal verwijzingen en teksten op de website nog niet geactualiseerd of vertaald zijn.
---------------------------------------------
U kunt ook op de hoogte blijven van nieuwe publicaties in Stem-, Spraak- en Taalpathologie via:
Facebook: facebook.com/TijdschriftSSTP/
Twitter: twitter.com/TijdschriftSSTP/
Dank voor uw interesse in ons werk.
Namens de redactie,
dr. Frits van Brenk
University at Buffalo
brenk@buffalo.edu
SSTP biedt onmiddellijk vrije toegang tot alle inhoud met als uitgangspunt dat het vrij toegankelijk maken van onderzoek voor het publiek een grotere wereldwijde kennisuitwisseling ondersteunt. Artikelen in dit tijdschrift zijn gelicentieerd onder een Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License (CC BY-NC-ND 4.0).
University of Groningen Press biedt een publicatieplatform voor tijdschriften, boeken en andere publicaties van faculteiten en onderzoekers die aan of met de Rijksuniversiteit Groningen werken. Ons voorkeursmodel voor publicaties is open access, zodat elke onderzoeker of geïnteresseerde lezer over de hele wereld de informatie kan vinden en er toegang toe heeft, zonder barrières.